header

لقمان مقام علم و حكمت

home
list
archive
درباره وبلاگ
--بسم الله الرحمن الرحیم-- --وَلَقَدْ آتَیْنَا لُقْمَانَ الْحِكْمَةَ أَنِ اشْكُرْ لِلَّهِ وَمَن یَشْكُرْ فَإِنَّمَا یَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ حَمِیدٌ-- هر آینه به لقمان حکمت دادیم و گفتیم : خدا را سپاس گوی ، زیرا هر، که سپاس گوید به سود خود سپاس گفته ، و هر که ناسپاسی کند خدا بی نیاز و ستودنی است./ پيامبر اسلام(ص) فرمود: « هر كسي كه سوره لقمان را بخواند در قيامت رفيق و دوست او است و به عدد كساني كه كار نيك يا بد انجام دادند( به حكم امر به معروف و نهي از منكر در برابر آنها) ده حسنه به او داده مي شود.»
آمار وبلاگ

تعداد بازدیدها :

346966

تعداد نوشته ها :

708

تعداد نظرات :

19

آیه قرآن تصادفی

روزشمار فاطمیه تاریخ روز
اوقات شرعی تماس با ما

آيه6 سوره لقمان

وَمِنَ النَّاسِ مَن يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ


  • بعضي ، از مردم خريدار سخنان بيهوده اند ، تا به ناداني مردم را از راه خدا گمراه كنند و قرآن را به مسخره مي گيرند نصيب اينان عذابي است خواركننده


تفسير آيه در ادامه مطلب


تفسیر نور
کلمه‏ى «لَهو»، به معناى چیزى است که انسان را از هدف مهم بازدارد. «لهو الحدیث»، به 
سخن بیهوده‏اى گویند که انسان را از حقّ باز دارد، نظیر حکایات خرافى و داستان‏هایى که 
انسان را به فساد و گناه مى‏کشاند. این انحراف گاهى به خاطر محتواى سخن است و گاهى 
به خاطر اسباب و ملازمات آن از قبیل آهنگ و امور همراه آن. <6> 
شخصى به نام نضربن حارث که از حجاز به ایران سفر مى‏کرد، افسانه‏هاى ایرانى مانند
افسانه‏ى رستم و اسفندیار و سرگذشت پادشاهان را آموخته و براى مردم عرب بازگو
مى‏کرد و مى‏گفت : اگر محمّد براى شما داستان عاد و ثمود مى‏گوید، من نیز قصّه‏ها و اخبار
عجم را بازگو مى‏کنم. این آیه نازل شد و کار او را شیوه‏اى انحرافى دانست.
برخى مفسّران در شأن نزول این آیه گفته‏اند: افرادى کنیزهاى خواننده را مى‏خریدند تا
برایشان بخوانند و از این طریق مردم را از شنیدن قرآن توسط پیامبر باز مى‏داشتند، که 
آیه‏ى فوق، در مذّمت چنین افرادى نازل شد. <7> 
این آیه به یکى از مهم‏ترین عوامل گمراه کننده که سخن باطل است اشاره نموده است. در
آیات دیگر قرآن، به برخى دیگر از عوامل گمراهى مردم اشاره شده که عبارتند از:
الف : طاغوت، که گاهى با تحقیر (استخفّ قومه) <8> و گاهى با تهدید مردم را منحرف 
مى‏کند. (لاجعلنّک من المسجونین) <9> 
ب : شیطان، که با وسوسه‏هایش انسان را گمراه مى‏کند. (یرید الشیطان ان یضلّهم) <10> 
ج : عالم و هنرمند منحرف که با استفاده از دانش و هنرش دیگران را منحرف مى‏سازد. (و
اضلّهم السّامری) <11> 
د: صاحبان قدرت و ثروت، که با استفاده از قدرت و ثروت، مردم را از حقّ باز مى‏دارند. (انّا
اَطعنا سادتنا و کبرائنا فاضلّونا السبیلا) <12> 
ه: گویندگان و خوانندگانى که مردم را سرگرم کرده و آنان را از حقّ و حقیقت باز مى‏دارند.
(یشرى لهو الحدیث لیضلّ عن سبیل الله)
1- سرمایه گذارى براى مبارزه و تهاجم فرهنگى علیه حقّ، سابقه‏اى طولانى دارد.
(و من النّاس من یشترى لهو الحدیث)
2- هر آنچه در مقابل حکمت قرار گیرد، لهو و مانع رسیدن به کمال است.
(الکتاب الحکیم لهو الحدیث) (تعجّب از افرادى است که حکمت رایگان پیامبر
معصوم را رها کرده و بدنبال خرید لهو از افراد لاابالى مى‏باشند.)
3- ابزار مخالفان راه خدا، منطق و حکمت نیست، سخنان لهو و بى پایه است.
(من یشترى لهوالحدیث لیضلّ عن سبیل الله)
4- خرید وسایل لهو و امورى که انسان را از کمال باز مى‏دارد، نشانه‏ى جهالت و
نادانى است. (یشترى لهو الحدیث... بغیر علم)
5- تناسب کیفر با عمل، نشانه‏ى عدالت است. آنها که حقّ را با تمسخر اهانت 
مى‏کنند، عذابشان اهانت آور و ذلّت بار است. (یتّخذها هزواً... لهم عذاب مهین)
دورى از سخن و مجلس باطل 
از دیدگاه اسلام، آهنگ‏هایى که متناسب با مجالس فسق و فجور و گناه باشد و قواى 
شهوانى را تحریک نماید، حرام است، ولى اگر آهنگى مفاسد فوق را نداشت، مشهور فقها
مى‏گویند: شنیدن آن مجاز است.
امام باقر(علیه اسلام) فرمود: غنا، از جمله گناهانى است که خداوند براى آن وعده‏ى آتش داده 
است، سپس این آیه را تلاوت فرمود: (و من النّاس من یشترى لهو الحدیث...). <13> بنابراین 
غنا، از گناهان کبیره است، زیرا گناه کبیره به گناهى گفته مى‏شود که در قرآن به آن وعده‏ى 
عذاب داده شده است.
در سوره‏ى حج مى‏خوانیم : (واجتنبوا قول الزّور) <14> از سخن باطل دورى کنید. امام 
صادق (علیه اسلام) فرمود: مراد از «قول زور» آوازه خوانى و غناست. <15> 
از امام صادق و امام رضا : نیز نقل شده که یکى از مصادیق «لهو الحدیث» در سوره‏ى 
لقمان، غنا مى‏باشد.
در روایات مى‏خوانیم : <16> 
غنا، روح نفاق را پرورش مى‏دهد و فقر و بدبختى مى‏آورد.
زنان آوازه خوان و کسى که به آنها مزد مى‏دهد و کسى که آن پول را مصرف مى‏کند،
مورد لعنت قرار گرفته‏اند، همان گونه که آموزش زنان خواننده حرام است.
خانه‏اى که در آن غنا باشد، از مرگ و مصیبت دردناک در امان نیست، دعا در آن به 
اجابت نمى‏رسد و فرشتگان وارد آن نمى‏شوند. <17> 
آثار مخرّب غنا
1- ترویج فساد اخلاق و دور شدن از روح تقوا و روى آوردن به شهوات و گناهان، تا آنجا
که یکى از سران بنى امیّه (با آن همه آلودگی) اعتراف مى‏کند: غنا، حیا را کم و شهوت را زیاد
مى‏کند، شخصیّت را درهم مى‏شکند و همان کارى را مى‏کند که شراب مى‏کند.
برخى انسان‏ها از راه نوشیدن شراب و یا تزریق هروئین و مرفین مى‏توانند خود را وارد
دنیاى بى خیالى وبى تفاوتى کنند، برخى هم از طریق شنیدن سخنان باطل و شهوت انگیزِ یک 
آوازه خوان، غیرت خود را نادیده مى‏گیرند و در دنیاى بى تفاوتى به سر مى‏برند.
2- غفلت از خدا، غفلت از وظیفه، غفلت از محرومان، غفلت از آینده، غفلت از امکانات و
استعدادها، غفلت از دشمنان، غفلت از نفس و شیطان. انسانِ امروز با آن همه پیشرفت در
علم و تکنولوژی، در آتشى که از غفلت او سرچشمه مى‏گیرد، مى‏سوزد.
آری، غفلت از خدا، انسان را تا مرز حیوانیّت، بلکه پائین‏تر از آن پیش مى‏برد. (اولئک
کالانعام بل هم اضل اولئک هم الغافلون) <18> 
امروزه استعمارگران براى سرگرم کردن و تخدیر نسل جوان، از همه‏ى امکانات از جمله 
ترویج آهنگ‏هاى مبتذل، از طریق انواع وسائل و امواج، براى اهداف استعمارى خود سود
مى‏جویند.
3- آثار زیانبار آهنگ‏هاى تحریک آمیز و مبتذل بر اعصاب، بر کسى پوشیده نیست. در
کتاب تأثیر موسیقى بر روان و اعصاب، نکات مهمّى از پایان زندگى و فرجام بدِ نوازندگان 
آلات موسیقى و گرفتارى آنها به انواع بیماری‏هاى روانى و سکته‏هاى ناگهانى و بیماری‏هاى 
قلبى و عروقى و تحریکات نامطلوب ذکر شده که براى اهل نظر قابل توجّه و تأمّل است. <19> 
خواننده‏ى عزیز!
خداوند، جهان را براى بشر و بشر را براى تکامل و رشد و قرب معنوى آفرید. او جهان 
آفرینش را مسخّر ما نمود و فرشتگان را به تدبیر امور ما وادار کرد. انبیا و اولیا را براى هدایت 
ما فرستاد و آنان تا سرحدّ مرگ و شهادت پیش رفتند. فرشتگان را براى آدم به سجده وا
داشت، روح الهى را در انسان دمید و بهترین صورت و سیرت را به انسان عطا کرد، قابلیّت 
رشد تا بى نهایت را در او به ودیعه گذاشت، او را با عقل، فطرت، و انواع استعدادها مجهّز نمود
و تنها در آفرینش او، به خود آفرین گفت. (فتبارک الله احسن الخالقین) <20> 
آیا این گل سرسبد هستی، با آن همه امتیازات مادّى و معنوی، باید خود را در اختیار هر
کسى قرار دهد؟ امام کاظم (علیه اسلام) فرمود: به هر صدایى گوش فرا دهی، برده‏ى او هستی. آیا
حیف نیست ما برده یک خواننده‏ى کذائى باشیم !؟
آیا شما حاضرید هر صدایى را روى نوار کاست ضبط کنید؟ پس چگونه ما هر صدایى را
روى نوار مغزمان ضبط مى‏کنیم ؟ عمر، فکر و مغز، امانت‏هایى است که خداوند به ما داده تا در
راهى که خودش مشخّص کرده صرف کنیم و اگر هر یک از این امانت‏ها را در غیر راه خدا
صرف کنیم به آن امانت خیانت کرده‏ایم و در قیامت باید پاسخگو باشیم.
قرآن با صراحت در سوره‏ى اسراء مى‏فرماید: (انّ السمع والبصر والفؤاد کلّ اولئک کان 
عنه مسئولاً) <21> گوش و چشم و دل همگى مورد سؤال قرار مى‏گیرند. آرى انسان باید
نگهبان چشم و گوش و دل خود باشد و اجازه ندهد هر ندایى وارد آن شود. در حدیث 
مى‏خوانیم : دل، حَرَم خداست، نگذارید غیر خدا وارد آن شود. <22> 
اسلام، براى برطرف کردن خستگى و ایجاد نشاط، راه‏هاى مناسب و سالمى ‏را به ما ارائه 
کرده است؛ ما را به سیر و سفر، ورزش و شنا، کارهاى متنوّع و مفید، دید و بازدید، گفتگوهاى 
علمى‏ و انتقال تجربه، رابطه با فرهیختگان و مهم‏تر از همه ارتباط با آفریدگار هستى و یاد او
که تنها آرام بخش دل‏هاست، سفارش کرده است. چرا خود را سرگرم لذّت‏هایى کنیم که 
پایانش، ذلّت و آتش باشد. حضرت على (علیه اسلام) مى‏فرماید: «لا خیر فى لذّهٍ من بعدها النّار» <23> ، در
لذّت‏هایى که پایانش دوزخ است خیرى نیست. «مَن تَلذّد لمعاصى الله اَورثه الله ذلاًّ» <24> هر
کس با گناه و از طریق آن لذّت جویى کند، خداوند او را خوار و ذلیل مى‏نماید.
(0) نظر
X